Hoe kant tekst zonder echte inhoud worden gesimuleerd? Voor veel mediamensen is “Lorem ipsum” de eerste keus. Maar waar vindt men deze blinde teksten en welke alternatieven zijn er?
Lorem ipsum … dat is het signaal naar de hersenen om vanaf nu geen gedachten meer aan de tekst te verspillen. Wanneer u nu hier bij de tweede zin terecht bent gekomen, betekent dat dat u vanuit uw ooghoeken direct gemerkt heeft, dat de tekst niet “blind” verdergaat zoals hij is begonnen. Er volgt geen “dolor sit amet” enz., waarbij onze kleine grijze cellen hun inspanning om deze tekst te willen begrijpen, definitief zouden opgeven. Want een blinde tekst, opvultekst, plaatsaanduidingstekst, dummytekst of hoe men deze ook wil noemen, heeft geen zin. En dat om een goede reden.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
Wat is de zin van een blinde tekst?
Een blinde tekst of opvultekst wordt normaliter gebruikt, wanneer er nog geen echte tekst beschikbaar is. Deze moet een indruk geven hoe de gedrukte pagina of de pagina op internet eruit zal gaan zien. Dit kan het geval zijn, wanneer de grafisch ontwerper zijn klanten ontwerpen voor een order wil laten laten of de lay-outman het kader vaststelt voor het artikel van de redacteur. Maar wat is er zo gunstig aan het feit dat een typische blinde tekst geen zin heeft?
- Zinnige tekst wordt niet zo gemakkelijk als opvultekst herkend. Het gerucht gaat dat hoofdredacteurs al eens blinde teksten hebben gecorrigeerd – en nog erger – dat zulke plaatsaanduidingsteksten ook nog werden gedrukt.
- Juist met “Lorem ipsum” speelt men in dit opzicht vaak op safe, omdat veel programma’s voor de drukvoorbereiding bij deze woorden alarm slaan. Zo kan het niet gebeuren dat opvultekst wordt gepubliceerd.
- Bij de beoordeling van een lay-out leiden echte teksten te sterk af. Onvermijdelijk komt een deel van de aandacht ten goede aan de inhoud, die in dit geval echter niet ter discussie staat.
- Bij presentaties en projecten kan men er zeker van zijn dat er geen gevoelige gegevens op het beeldscherm of de projector opduiken.
VER, VER WEG ACHTER DE WOORDBERGEN, VER VAN DE LANDEN VOKALIA EN CONSONANTIA WONEN DE BLINDE TEKSTEN
Waar komt Lorem ipsum vandaan?
Zelfs degenen die nooit met Latijn in aanraking kwamen, merken direct dat het hier gaat om de taal van de oude Romeinen. Wie het Latijn machtig is, zal echter al snel na enkele vergeefse pogingen merken, dat deze gedrochten van zinnen niet kunnen worden vertaald, ten minste niet volledig. Want tussen de echte Latijnse woorden kruipt steeds weer een fantasieproduct, dat doet alsof het van Romeinse oorsprong is.
De speurzin van nieuwsgierige grafisch ontwerpers en geschiedkundigen bracht enige tijd geleden al aan het licht, dat het hierbij gaat om gedeelten uit De Finibus Bonorum et Malorum van Cicero. Delen van deze filosofische verhandeling van de beroemde Romeinse Denker over de “grenzen van het goede en het kwade” vormen ongebreideld door elkaar gemixt de basis voor de klassieker onder de blinde teksten.
Het begin van het origineel luidt als volgt: “Neque porro quisquam est, qui dolorem ipsum, quia dolor sit, amet, consectetur, adipisci velit“. Hierbij zullen ook de latinisten weer een zucht van verlichting slaken, want deze passage kan heel goed met de desbetreffende kennis worden vertaald. Maar ineens kwam er iemand met een schaar en knipte er enkele gedeelten uit; of de letterzetter heeft de loodletters iets anders samengesteld. Het heet dat Lorem ipsum namelijk al in de 15e eeuw, aan het begin van het drukkerijwezen werd toegepast. Dat vermoedde de Latijndeskundige Richard McClintock tenminste.
Standaard werd Lorem ipsum echter pas in de jaren 60 van de vorige eeuw gebruikt, toen het dankzij de firma Letraset populair werd. De gelijknamige Amerikaanse onderneming bracht onder dit merk zelfklevende letters op de markt, die ook door professionele grafisch ontwerpers werden gebruikt. Op de vellen met letters was als voorbeeldtekst juiste deze niet-Latijnse mix van Latijn te vinden. Zo was het slechts een logisch gevolg dat Lorem ipsum met de voortschrijdende digitalisering van grafische designs, zijn weg als blinde tekst van de letterzetters naar de eerste DTP-programma’s heeft gevonden, waar deze tegenwoordig standaard wordt gebruikt.
DIT IS EEN TYPOGRAFISCHE BLINDE TEKST. HIERAAN KAN MEN ZIEN OF ALLE LETTERS AANWEZIG ZIJN EN HOE ZE ERUITZIEN.
Het hoeft niet altijd Lorem ipsum te zijn
De pseudo-Latijnse blinde tekst wordt weliswaar het meest gebruikt en is over de hele wereld bekend, maar is niet altijd zinvol. Wanneer het alleen om nieuwe pagina’s in een magazine met een beproefde lay-out gaat, voldoet Lorem ipsum aan het doel.
Maar wanneer het nieuwe designs betreft, een presentatie of een project voor een klant, is in sommige gevallen een Nederlandse tekst geschikter, om duidelijk te maken hoe het totaalbeeld er in onze taal uitziet; dus hoe woordlengtes of tekstpassages realistisch kunnen uitvallen en wat voor effect het lettertype in onze taal heeft. Latijn, dat daarbij nog voor een deel aan de fantasie ontspruit, is dan niet per se representatief. In sommige gevallen kan het zelfs wenselijk zijn met echte inhoud te werken.
OP BRUTE WIJZE VING DE SCHOOLJUF DE QUASI-KALME LYNX.
- Pangrammen: Een pangram is een zin, waarin alle letters en speciale tekens van de desbetreffende taal voorkomen. Pangrammen zijn eigenlijk bedoeld om lettertypes in hun geheel te presenteren, maar ze worden ook vaak gebruikt als blinde tekst, gekopieerd in een eindeloze loop.
- Een voorbeeld van een Nederlands pangram is: ‘Sexy qua lijf, doch bang voor het zwempak’, maar ook deze versie: “Wazig tv-filmpje rond chique skybox.”
- Bekender is de gangbare Engelse tegenhanger: “The quick brown fox jumps over the lazy dog.”
- Ook voor de meeste andere talen zijn pangrammen in omloop. Een van deze alleskunner-zinnen luidt in het Frans bijvoorbeeld “Portez ce whisky au vieux juge blond qui fume.” De Spanjaarden hebben voor alle letters en speciale tekens normaliter twee zinnen nodig: “Benjamín pidió una bebida de kiwi y fresa. Noé, sin vergüenza, la más exquisita champaña del menú.
When zombies arrive, quickly fax judge Pat.
- Grappige teksten: Wie wel van wat grappigers houdt, kan onzin-teksten kopiëren of zijn toevlucht nemen tot een van generatoren voor blinde teksten, de humoristische en originele versies van Lorem ipsum bieden.
- Echte inhoud: In sommige gevallen kan het wenselijk zijn om in plaats van een plaatsaanduidingstekst de originele tekst in te voegen, zodat men het effect van het lettertype in het project kan zien of een optische indruk kan krijgen van de verdeling van woordlengtes of hele tekstpassages.
Hoe komt men aan blinde tekst?
Wie niet over een programma beschikt waarin men blinde tekst kan genereren, heeft diverse mogelijkheden. Men kan bijvoorbeeld een blinde tekst naar keuze kopiëren en naar behoefte verveelvoudigen. Templates zijn op internet te vinden of direct, heel gemakkelijk, in ons pdf-bestand:
Lorem ipsum en andere blinde teksten om te downloaden
U zult vast en zeker in de uitgestrektheid van het internet iets vinden, maar eenvoudiger is het om ons pdf-bestand aan te klikken en te downloaden.
Generatoren voor blinde teksten op internet
Op internet zijn niet alleen templates te vinden die kunnen worden gekopieerd, maar ook generatoren voor blinde teksten. Wij hebben een representatieve selectie voor u getest.
Λορεμ ιπσθμ δολορ σιτ αμετ, προ νο σιντ αδιπισcινγ ιντελλεγαμ, φθγιτ οφφενδιτ vιμ ιν.
Lorem ipsum generators
The classic lorem ipsum and a few new combinations are found all over the internet and are hard to miss. Below, we will present a few of them.
- http://www.loremipsum.de: Verschillende versies van Lorem ipsum inclusief de Duitse en Engelse vertaling kunnen direct worden gedownload.
- https://www.websiteplanet.com/webtools/lorem-ipsum/: Lorem ipsum in zijn puurste vorm – en wel naar keuze als rich text of html.
- https://www.atwillys.de/tools/loremipsum: De klassiekers is iets anders gemixt, maar karakteristiek voor deze pagina is het compromisloze minimalisme: “Number of words” invoeren en “Go”.
- http://generator.lorem-ipsum.info: Dit is de veelzijdigste Lorem-ipsum-generator. Door de Latijnse tekstpassages en degenen die zo moeten klinken, kunnen snippers van andere talen worden gemengd. Er kan o.a. worden gekozen uit Deens/Noors, IJslands, Vietnamees en Tsjechisch in het Latijns. In het aanbod zijn echter ook andere tekensets te vinden zoals bijvoorbeeld cyrillisch, Grieks (zie boven), Armeens en Hindi.
If Trump Ipsum weren’t my own words, perhaps I’d be dating it.
Parodieën op Lorem ipsum:
Wie veel met plaatsaanduidingsteksten te maken heeft, moet zich er bij het zien van Lorem ipsum toe dwingen aan iets moois te denken. Want na een paar jaar heb je er wel genoeg van. Des te verfrissender is dan natuurlijk een goed gemaakte parodie, die echter niet kan worden gebruikt bij elke serieuze zakelijke afspraak. Hier volgt een kleine, maar kostelijke selectie van de vele voornamelijk Engelse teksten:
- https://www.bobrosslipsum.com: Voor alle liefhebbers van de bloemrijke taal van Bob Ross, de hippe schilder die ons zo vaak heel laat op de avond op de televisie blij maakte: „Remember how free clouds are. They just lay around in the sky all day long ….“
- https://slipsum.com: Een heel andere taal spreekt Samuel L. Jackson op het witte doek. Hoe ruw de verzamelde spreuken in zijn films voor deze speciale Lorem ipsum uitvallen, is al te herkennen aan buttons als “Clear that shit”.
- https://trumpipsum.net: “Make Placeholder Text Great Again.” Deze grappige Ipsum-parodie mixt Amerikaans-presidentiële ontboezemingen in de gewenste lengte (zie citaat hierboven).
- Culinaire zaken van twee verschillende sterren bieden deze twee pagina’s: https://baconipsum.comvoor iedereen die een groot stuk vlees voor zich ziet als de perfecte maaltijd, en http://veggieipsum.comvoor degenen die daar totaal anders over denken. Ook lekkerbekken vinden met http://www.cupcakeipsum.com en kaasfans met http://www.cheeseipsum.co.uk hun perfecte blinde tekst. Liefhebbers van een hoog alcoholpercentage en longdrinks zijn helemaal happy met http://liquoripsum.com.
STRUNZ IS TWEE JAAR HIER, HEEFT GESPEELD 10 WEDSTRIJDEN, IS ALTIJD GEBLESSEERD! WAT DENKEN STRUNZ?
Alternatieven voor Lorem ipsum
- https://www.blindtextgenerator.com: Hier wordt heel wat afgeknutseld: Behalve Lorem ipsum in de bekende versie en met de Nederlandse vertaling van de originele tekst van Cicero bestaat hier een Europese fantasietaal, delen van Goethes Werther en iets van Kafka evenals een reeks pangrammen. Vooral grappig: de tirade van Giovanni Trapattoni uit 1998 (zie citaat hierboven).
De bediening is niet ingewikkeld: het benodigde aantal woorden of tekens en alinea’s invoeren, en de gekozen tekst is klaar om te kopiëren. - http://randomtextgenerator.com: Deze generator voor blinde teksten biedt 16 talen, waaronder behalve de gangbare ook aparte als Fins en Japans. Voor de ons bekende talen kunnen wij zeggen dat de tekstpassages heel geschikt zijn als blinde tekst, omdat er veel echte woorden en een paar onzinnige en verkeerd geschreven woorden doorheen zijn gemengd.
- http://obamaipsum.com: Hier staat weliswaar het “ipsum” in de naam, maar overeenkomsten met de blinde tekstklassieker zijn er helemaal niet. Bij deze generator krijgt men veeleer hele redevoeringen die Barack Obama werkelijk heeft gehouden. Daarvoor voert men alleen het aantal gewenste alinea’s in en klikt op de knop “Yes We Can”.
- https://dack.com/web/bullshit.html: De Web Economy Bullshit-generator produceert met één muisklik Engelse holle frasen als “leverage best-of-breed infrastructures”, de het verveelde Powerpoint-publiek zelfs plausibel kunnen lijken.
- http://www.malevole.com/mv/misc/text: Met deze generator voor blinde teksten krijgt men maximaal vijf alinea’s Engelse tekst die op zich zinvol is.
Blinde tekst in een programma maken
In sommige programma’s kan heel eenvoudig blinde tekst worden gegenereerd. Maar daarbij mag men niet te kieskeurig zijn.
InDesign: Het commando “Vullen met plaatsaanduidingstekst” levert een eigen blinde tekst van Adobe. Deze kan men oproepen via het tekstkader door met de rechtermuisknop te klikken of via het lettertype-menu. Vervolgens wordt de gehele beschikbare ruimte in het geactiveerde tekstkader gevuld met blinde tekst.
Libre Office: Plaats de cursor aan het begin, voer “bt” in en druk op de toets F3. Er verschijnt een kort verhaal van ongeveer 1800 tekens.
PowerPoint: functioneert net als bij Word
Word: Voer gewoon een van de volgende formules in een document in, vervang de nul tussen haakjes door het gewenste aantal alinea’s, plaats de cursor achter het tweede haakje en druk op Enter:
=lorem(0): Lorem ipsum in de gewenste lengte
=rand(x,y): ongebreidelde selectie teksten uit de Help-functie van Word
=rand.old(0): een Duits pangram in willekeurige herhaling
QuarkXPress: De functie voor blinde teksten QuarkXpress heeft Jabberwocky. Deze activeert men onder Instellingen > Programma en legt vast welke taal en welk formaat de plaatsaanduidingstekst moet hebben. Activeer het inhoudgereedschap in het desbetreffende tekstkader en selecteer Hulpmiddelen > Jabberwocky.
Wanneer men beter geen blinde teksten kan gebruiken
Wanneer het gaat om periodieke publicaties zoals bijvoorbeeld een magazine in een vertrouwde lay-out, heeft blinde tekst in principe maar één enkele betekenis: direct als zodanig herkenbaar zijn. Hoe gemakkelijk kan het anders in de drukte rond de redactiesluiting gebeuren, dat pijnlijke tekstpassages als “hier de naam van die snoezepoes invoeren (of hoe heet dat lieftallige PR-schatje ook alweer?)” blijven staan. Hier is een Lorem ipsum, dat in een ernstige situatie alarm slaat, zinvol.
Voor orders van opdrachtgevers zoals bijvoorbeeld reclameadvertenties en bedrijfsfolders is Lorem ipsum of een andere typische blinde tekst niet nuttig en in het slechtste geval zelfs nadelig. Pseudo-Latijnse of overvolle Engelse teksten zonder betekenis geven geen realistische indruk van een Nederlandse tekst. De definitieve verschijningsvorm kan sterk afwijken van het getoonde prototype en een ontevreden klant tot gevolg hebben.
Maar zelfs wanneer een zinvolle Nederlandse tekst wordt opgenomen, kan dit in sommige gevallen niet genoeg zijn. Bij lay-outs waar voor de tekst maar heel weinig plaats wordt ingeruimd, dient zo snel mogelijk met echte inhoud te worden gewerkt. En men dient nooit het ontbrekende grafisch-tekstuele voorstellingsvermogen van sommige beleidsmakers te onderschatten.
Fotobronnen:
Screenshot van https://slipsum.com, Pexels & Pixabay