Oude lettertypes hebben een heel bijzonder charme en wekken meestal direct associaties die kunnen worden gebruikt voor communicatie en marketing. Begeleid ons tijdens een korte tijdreis door de wereld van de lettertypes.

Wanneer een lettertype uit de toon valt, met andere woorden, niet voldoet aan onze kijkgewoonten, trekt het de aandacht. De zo verkregen belangstelling vormt al een waarde op zich, maar het is veel spannender wat zich daarbij afspeelt in de hersenen van de toeschouwer. Omdat in het denkorgaan van een volwassene ontelbare afbeeldingen zijn opgeslagen, levert het direct een verbinding met oude lettertypes.

Een lettertype in fractuurschrift doet herinneren aan lang vervlogen tijden en past daarmee bijvoorbeeld uitstekend bij de aankondiging van een middeleeuwse markt, nostalgisch geschreven lettertypes doen denken aan romantische liefdesbrieven en fonts in art deco-stijl laten de gouden jaren 20 van de vorige eeuw opnieuw tot leven komen. Het is wel raadzaam om eerst in wijdere kring over het gebruik ervan te brainstormen, om eventueel ongewenste associaties te vermijden. Want iedereen heeft daar ook nog zo zijn eigen beelden bij.

Tip: Wij hebben gecontroleerd of alle lettertypes commercieel mogen worden gebruikt, maar kunnen voor het gebruik ervan niet aansprakelijk worden gesteld; controleer daarom de licentie die bij een bepaald lettertype wordt geleverd of de aanwijzingen op het desbetreffende downloadplatform.

Lettertypes met een antiek karakter

Omdat de oude Grieken en Romeinen hun teksten nog in steen krasten of op perkament schilderden, zijn er uiteraard geen gedrukte stukken uit deze periode, maar wel fonts die het antieke karakter weergeven.

Tekstafbeelding met de zin ART GRECO in een gestileerd lettertype dat doet denken aan het Oudgriekse schrift, verwijzend naar oude lettertypen. Hieronder wordt het volledige alfabet in deze hoekige stijl getoond, waarbij elke letter duidelijk wordt weergegeven tegen een witte achtergrond.Art Greco

Hoewel de letters niet precies overeenkomen met de antieke voorbeelden (en ook niet met het hedendaagse Griekse lettertype), ontstaat bij dit luchtige lettertype direct de associatie met Griekenland, waarvan vooral in de horeca gebruik wordt gemaakt. Het is echter ook geschikt voor gelegenheden die met de Griekse oudheid te maken hebben.

  • Licentie: Persoonlijk gebruik vrij, voor commercieel gebruik contact opnemen met de auteur (http://www222.pair.com/sjohn/fonts.htm), readme-bestand in de zip-map
  • Download direct als zip-bestand
  • Fontformaat: TTF
  • Design: Cumberland Fontworks
  • Bijzonderheid: alleen hoofdletters, geen speciale tekens, geen cijfers

Naar het lettertype

 

Deze afbeelding toont de stijl Roman Font VII, een imitatie van oude lettertypen met een opvallend, klassiek ontwerp. Het lettertype bestaat uit hoofdletters in drie rijen van A tot Z en bevat Romeinse cijfers van I tot en met X.Roman Font 7

Alsof het in steen gebeiteld is, zo presenteert dit lettertype zich, dat is gemaakt naar het voorbeeld van Romeinse lettertekens. Er zijn alleen hoofdletters, getallen kunnen worden weergegeven met Romeinse cijfers.

  • Licentie: Persoonlijk gebruik vrij, voor commercieel gebruik contact opnemen met de auteur ( http://www.styleseven.com ), readme-bestand in de zip-map
  • Download direct als zip-bestand
  • Fontformaat: TTF
  • Design: Sizenko Alexander
  • Bijzonderheid: alleen hoofdletters, geen umlauten, geen Arabische cijfers

Naar het lettertype

 

Oude lettertypes uit de middeleeuwen en renaissance

Met de verspreiding van het christendom werd de Romeinse invloed steeds minder, wat ook tot uitdrukking kwam in het lettertype. De lettervormen werden ronder. Met de lettertypes uit de gotiek en renaissance veranderde het schriftbeeld later opnieuw heel sterk.

Afbeelding van het lettertype Carolingia met hoofdletters en kleine letters, geaccentueerde tekens (ä, ö, ü, ß) en cijfers van 0 tot en met 9. Dit oude lettertype heeft een middeleeuws geïnspireerde, sierlijke stijl die boeit met zijn tijdloze elegantie.Carolingia

Met de heerschappij van de Karolingers vanaf het einde van de 8e eeuw werd in de kloosters een eigen schrift ontwikkeld. William Boyd heeft zijn lettertype Carolingia gemaakt naar het voorbeeld van deze Karolingische minuskels.

  • Licentie: Vrij voor particulier en commercieel gebruik
  • Download direct als zip-bestand
  • Fontformaat: TTF
  • Design: William Boyd

Naar het lettertype

 

Een voorbeeld van een gotisch lettertype met de titel Ute Schwabacher staat bovenaan. Het volledige alfabet, dat de charme van oude lettertypen oproept, wordt hieronder weergegeven in hoofdletters en kleine letters, met umlauttekens en de cijfers 0-9, allemaal in een elegante gotische stijl.Alte Schwabacher

Vanaf de 12e eeuw werden de letters hoekiger, de vloeiende stijl werd “gebroken”. Zo ontstond het overkoepelende begrip gebroken of Gotische lettertypes. Een beroemde vertegenwoordiger hiervan is “Alte Schwabacher”, die in de 15e eeuw ontstond.

  • Licentie: 1001Fonts Free For Commercial Use License (https://www.1001fonts.com/licenses/ffc.html), readme-bestand in de zip-map
  • Download direct als zip-bestand
  • Fontformaat: TTF
  • Design: Typographer Mediengestaltung, 2001

Naar het lettertype

 

Een voorbeeld van een lettertype met de titel Indira K, met een schreefstijl die doet denken aan oude lettertypen. Het bevat hoofdletters en kleine letters, speciale tekens en de cijfers 0-9. De tekens worden elegant weergegeven in zwart op een witte achtergrond.Indira K

In de Italiaanse renaissance ontstonden lettertypes uit de Capitalis Monumentalis (Romeins schrift dat in steen werd gebeiteld) en de Karolingische minuskels. De zo ontstane lettertypes met schreefjes werden samengevat onder de renaissance-antiqua. Indira K is een moderne interpretatie met harmonischere rondingen dan de originele lettertypes.

  • Licentie: SIL Open Font License (http://scripts.sil.org)
  • Download direct als zip-bestand
  • Fontformaat: TTF
  • Design: Peter Wiegel (www.peter-wiegel.de)

Naar het lettertype

Oude lettertypes uit de 18e en 19e eeuw

De antiqua werd verder ontwikkeld tot in het tijdperk van het classicisme. In het Duitstalige grondgebied speelde bovendien het Duitse schrift (lopend schrift) als officieel lettertype voor correspondentie een grote rol.

Een afbeelding van elegant, cursief schrift in een oud lettertype, met zowel hoofdletters als kleine letters van het alfabet en de cijfers 0 tot en met 9. Het decoratieve, vloeiende handschrift steekt af tegen de klassieke zwart-witte achtergrond.18th Century Kurrent

In 1788 verscheen in Straatsburg een boek voor het gebruik van “teutsche Kurrent-, Kanzlei- und Fraktur-Schriften” (Duitse gotische schriften, kanselarijletters en fractuurschriften). Een daarvan heeft Peter Wiegel met zijn 18th Century Kurrent gedigitaliseerd en voor ons bruikbaar gemaakt.

  • Licentie: SIL Open Font License (http://scripts.sil.org), readme-bestand in de zip-map
  • Download direct als zip-bestand
  • Fontformaat: TTF
  • Design: Peter Wiegel (peter-wiegel.de)

Naar het lettertype

 

De afbeelding toont het IBM Plex Serif-lettertype, dat doet denken aan oude lettertypen. Het toont hoofdletters en kleine letters van A tot en met Z, samen met de cijfers 0 tot en met 9, en de letters met umlauttekens ä, ö en ü in drie ordelijke rijen.IBM Plex Serif

In de 18e eeuw ontwikkelden de Italiaanse boekdrukker Giambattista Bodoni en zijn Franse concurrent Firmin Didot honderden lettertypes met schreefjes. Sommigen daarvan worden ook tegenwoordig nog onder hun namen aangeboden, waarbij de klassieke Bodoni een van dé lettertypes bij uitstek is. Didot handhaaft zich eveneens door zijn tijdloze elegantie tegenwoordig nog. Een gratis alternatief voor de beide klassiekers (waarvoor wel moet worden betaald) die de geest van die tijd weergeeft, is IBM Plex Serif.

Naar het lettertype

 

De afbeelding toont het Munson-lettertype, een knipoog naar oude lettertypen, met hoofdletters A-Z, kleine letters a-z, umlauten in de klinkers ä, ö, ü, de Duitse scherpe S (ß) en de cijfers 0-9. De typografie is zwart op wit onder de naam van het lettertype in een opvallende zwarte kop.Munson

In de 19e eeuw werden de met schreefjes uitgebreide eqyptienne-lettertypes steeds belangrijker. Een beroemd vertegenwoordiger daarvan is het lettertype Clarendon uit 1845, dat heel geschikt is voor headlines. Munson vormt een victoriaans aandoende mengeling van Clarendon en het lettertype Consort uit 1815.

  • Licentie: SIL Open Font License (http://scripts.sil.org), readme-bestand in de zip-map
  • Download direct als zip-bestand
  • Fontformaat: OTF
  • Design: Paul James Miller

Naar het lettertype

 

De alfabet- en cijferset, in een speels, krullend lettertype dat doet denken aan oude lettertypen, draagt het label Nickelodeon NF. Het bevat zowel hoofdletters als kleine letters, accenttekens en de cijfers 0-9 op een klassieke zwart-witte achtergrond.Nickelodeon NF

Met technische vernieuwingen in de drukbranche en het toenemende belang van reclame werd met veel lettertypes geëxperimenteerd. Populair waren barokke vormen en speelse details, die karakteristiek zijn voor de jugendstil. Nickelodeon NF is een gemoderniseerde, wat bescheidenere variant.

Naar het lettertype

Oude lettertypes uit de 20e eeuw

De 20e eeuw bracht veel nieuwe dingen, maar ook behoud van het oude. Zo waren nog steeds de gotische schriften (zie ook sierlijke lettertypes) en gotische schriften in gebruik, die naast nieuwe lettertypes bleven bestaan. Lettertypes die oorspronkelijk waren ontworpen voor zetwerk in lood werden voor zogenoemde Linotype-zetmachinesverder ontwikkeld en aangepast.

Het Jeepers-lettertype heeft een klassieke maar speelse stijl met dikke, afgeronde randen. Het is zwart op een witte achtergrond en bevat zowel hoofdletters als kleine letters, accenttekens en cijfers van 0 tot en met 9 – een verwijzing naar speelse, oude lettertypen.Jeepers

Dit heel modern overkomende lettertype sierde in 1924 het aanplakbiljet van een Duitse boekhandelaar en werd behoedzaam gedigitaliseerd.

Naar het lettertype

Het Niconne-lettertypevoorbeeld doet denken aan oude lettertypen en toont hoofdletters en kleine letters en cijfers van 0 tot en met 9 in een elegante, cursieve stijl met speciale tekens: ä, ö, ü, ß.Niconne

Niconne is een gedigitaliseerde vernieuwing van het lettertype Madonna uit 1925. Hoewel het werd geoptimaliseerd voor internet en mobiele eindapparaten, ziet het er ook gedrukt uitstekend uit.

  • Licentie: SIL Open Font License (http://scripts.sil.org), readme-bestand in de zip-map
  • Download direct als zip-bestand
  • Fontformaat: TTF
  • Design: Vernon Adams

Naar het lettertype

Het gestileerde Manbow-lettertype toont de hoofdletters A-Z, Duitse umlauten Ä, Ö, Ü en de cijfers 0-9. Dit lettertype combineert de charme van een ouderwets lettertype met een geometrisch, artistiek ontwerp.Manbow

Dit lettertype lijkt zo van een reclameaffiche in art deco afkomstig te zijn: een gegarandeerde blikvanger voor veel gelegenheden.

Naar het lettertype

Een weergave van het Lucien Schoenschrift CAT-lettertype, dat doet denken aan oude lettertypen. Bovenaan staat de lettertypenaam in gestileerd schrift. Daaronder worden hoofdletters en kleine letters, speciale tekens (ä, ö, ü, ß) en de cijfers 0-9 prachtig weergegeven in decoratief cursief.Lucien Schoenschrift CAT

De naam zegt het al. Dit mooie lettertype werd in 1928 door Lucian Bernhard ontwikkeld en nu gedigitaliseerd, zodat het op grote schaal kan worden gebruikt.

  • Licentie: SIL Open Font License (http://scripts.sil.org), readme-bestand in de zip-map
  • Download direct als zip-bestand
  • Fontformaat: TTF
  • Design: Peter Wiegel (http://www.peter-wiegel.de/)

Naar het lettertype

Elegant, cursief schrift met hoofdletters, kleine letters, cijfers 0-9 en speciale tekens (ä, ö, ü). De tekst 'Dhr. de Haviland' in een stijlvol lettertype is geïnspireerd op oude lettertypen. Het staat prachtig tegen een klassieke zwart-witte achtergrond.Mr De Haviland

Een extravagant handschrift uit de Verenigde Staten van de jaren 30 van de vorige eeuw: niet heel duidelijk leesbaar en daarom niet geschikt voor wat langere teksten, maar zeer aan te bevelen voor accenten die de aandacht moeten trekken.

Naar het lettertype

Nog meer oude lettertypes vindt u op onze themapagina:

Gratis lettertypes en fonts